Aantal hondenbeten in Nederland daalt?
Onlangs publiceerde de ‘Commissie Wijzen’ een rapport dat naar aanleiding van een onderzoek in samenwerking met de minister van LNV. In dit rapport wordt ingegaan op het aantal bijincidenten in Nederland.
Om een beeld te krijgen van het aantal mensen dat in Nederland door een hond wordt gebeten en de ernst van de verwondingen die zij hierbij oplopen heeft de commissie de ASG verzocht gegevens te verzamelen over de aantallen dodelijke slachtoffers, ziekenhuisopnames en behandelingen bij huisartsen of afdelingen voor spoedeisende hulp (SEH). De gegevens over dodelijke slachtoffers zijn ontleend aan de doodsoorzakenstatistiek van het CBS. De gegevens over behandelingen bij Spoedeisende Hulp komen uit de registratie van de Stichting Consument en Veiligheid (SCV). Zij zijn afkomstig uit twee gegevensbestanden. In de periode 1983-1996 gebruikte de SCV het Privé Ongevallen Registratiesysteem (PORS), vanaf 1997 het Letsel Informatie Systeem (LIS). In het PORS werden hondenbeten niet apart geregistreerd, maar door gebruik te maken van aanvullende gegevens als ‘contact met hond’ en ‘gebeten’ konden toch bijtgevallen worden teruggevonden. In het LIS worden bijtwonden wel apart geregistreerd.
Het aantal ziekenhuisopnames is eveneens afkomstig van de SCV, die hiervoor put uit de Landelijke Medische Registratie (LMR) van Prismant. De gegevens over bezoek aan een huisarts na een bijtincident zijn afkomstig van het Landelijk Informatie Netwerk Huisartsenzorg (LINH). Het beeld dat hieruit naar voren komt is enigszins vertekend omdat alle bijtincidenten worden geregistreerd onder één code. Hieronder vallen dus niet alleen hondenbeten, maar ook beten door andere diersoorten en door mensen. Deze gegevens zijn gebruikt onder de aanname dat het merendeel van de verwondingen hondenbeten betreft en dat de verhouding tussen de verschillende categorieën in de loop van de tijd in grote lijnen gelijk blijft.
Dodelijk aantal slachtoffers constant
Uit de verzamelde gegevens komt het volgende beeld naar voren: Het aantal dodelijke slachtoffers is door de jaren heen constant. Gemiddeld overleden er in de periode 1982-2006 in Nederland 1,2 mensen per jaar aan de gevolgen van een hondenbeet. De spreiding bedroeg 0-2 slachtoffers per jaar. Het van kracht worden van de RAD heeft geen invloed gehad op deze cijfers: het aantal dodelijke slachtoffers dat jaarlijks was te betreuren in de 10 jaar voorafgaand aan het van kracht worden van de RAD verschilt niet wezenlijk van dat in de 10 jaar erna. Jaarlijks werden gemiddeld 230 slachtoffers van bijtincidenten opgenomen in een ziekenhuis. Het aantal opnames wisselt nogal (van 190 tot 310 per jaar), maar hierin is geen trend zichtbaar. De registratie loopt van 1986 tot 2005 en ook hier heeft het van kracht worden van de RAD niet geleid tot een daling van het aantal geregistreerde gebeurtenissen.
Behandeling hondenbeten SEH daalt
Wel is er een daling van het aantal behandelingen van hondenbeten in spoedeisende hulp afdelingen. Dat liep terug van gemiddeld 16.000 behandelingen per jaar in de periode 1987- 1991 tot gemiddeld 6.900 per jaar in de periode 2002-2006. Het aantal bezoeken aan huisartsen lijkt te zijn gestegen van ca. 15.000 per jaar in 1998 tot ca. 50.000 per jaar in 2006, maar deze gegevens zijn afkomstig uit verschillende registratiesystemen en daardoor niet goed met elkaar te vergelijken. Het is niet bekend in hoeverre er in deze registraties dubbeltellingen voorkomen van slachtoffers die zowel een huisarts bezochten als een afdeling voor spoedeisende hulp. De aantallen slachtoffers in beide categorieën kunnen dus niet bij elkaar worden
opgeteld. Door deze onzekerheden kan niet worden vastgesteld of de RAD hierop van invloed is geweest.
